Cudzoziemiec powinien być zwolniony z detencji niezależnie od podstawy umieszczenia w strzeżonym ośrodku, rodzaju doznanej przemocy lub też miejsca i okoliczności, w której jej doświadczył.
Sąd Okręgowy w Olsztynie zwolnił naszego klienta ze strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców w związku z doznaną przez niego przemocą (postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie z 2 listopada 2020 r., VII Kz 420/20).
Cudzoziemiec wskazywał, że kraju pochodzenia doświadczył przemocy fizycznej, gróźb, a także był kilkukrotnie postrzelony. Posiadał na ciele kilka ran postrzałowych, a także rozległe blizny po przebytych operacjach. Straż Graniczna przyznała, że cudzoziemiec najprawdopodobniej został postrzelony i zetknął się z sytuacją realnie grożącą kalectwem lub śmiercią. Mimo wszystko Straż Graniczna uznała, że nie przejawia on ewidentnych objawów wskazujących, że był poddany poważnym formom przemocy, a tym samym odmówiła jego zwolnienia.
W trakcie ośmiomiesięcznego pobytu w strzeżonym ośrodku jego stan zdrowia psychicznego uległ istotnemu pogorszeniu. Przejawiał objawy zaburzeń adaptacyjnych w postaci stresu depresyjnego w związku z przedłużającym pozbawieniem wolności.
Sąd Okręgowy w ślad za wyrokiem Sądu Najwyższego, III KK 33/14, przypomniał, że
nie zachodzi zatem potrzeba ‘jednoznacznego udowodnienia’ tejże przesłanki, skoro ustawodawca wymaga jej spełnienia w postaci jedynie domniemania, że dany cudzoziemiec jest ofiarą przemocy, aby wystąpił zakaz umieszczania go w ośrodku.
Sąd Okręgowy zaznaczył, że
niezależnie zatem od podstawy umieszczenia w ośrodku, rodzaju doznanej przez cudzoziemca przemocy lub też miejsca i okoliczności, w której jej doświadczył, powinien być zwolniony z detencji.
Sąd Okręgowy tym samym podzielił podnoszone przez Stowarzyszenie Interwencji Prawnej obawy dotyczące wadliwości przygotowanego przez Komendę Główną Straży Granicznej algorytmu postępowania z cudzoziemcami wymagającymi szczególnego traktowania. Zwalnianie z detencji wyłącznie tych cudzoziemców, którzy w ocenie Straży Granicznej doznali poważnych form przemocy i których terapia jest niemożliwa w warunkach ośrodka strzeżonego jest sprzeczne z przepisami.
Sąd Okręgowy nie podzielił natomiast argumentacji dotyczącej naruszenia praw procesowych cudzoziemca.
Cudzoziemca reprezentowała adw. Małgorzata Jaźwińska, która współpracuje ze Stowarzyszeniem Interwencji Prawnej.
Postanowienie dostępne jest poniżej: