Obowiązek rozliczenia podatku w przypadku cudzoziemców należy w pierwszej kolejności badać z perspektywy ich rezydencji podatkowej, czyli statusu prawnego określającego, w jakim kraju osoba fizyczna lub prawna ma obowiązek płacenia podatków na podstawie miejsca zamieszkania, miejsca stałego pobytu lub innych kryteriów. Konieczne jest bowiem ustalenie czy osoba fizyczna ma status polskiego rezydenta czy nierezydenta.
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy (art. 3 ust. 1 ustawy PIT). Osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski – jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy(art. 3 ust. 2a ustawy PIT).
Ważne! Różnica między dochodem a przychodem polega na tym, że dochód to kwota pieniędzy pozostająca po odjęciu wszystkich kosztów od przychodu, podczas gdy przychód to całkowita kwota pieniędzy zarobiona przed odjęciem kosztów.
JAK USTALIĆ, CZY JESTEM POLSKIM REZYDENTEM PODATKOWYM?
Aby ustalić czy jesteś polskim rezydentem podatkowym na wstępie sprawdź czy pomiędzy Polską a krajem Twojego pochodzenia została zawarta umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Wykaz znajduje się TUTAJ.
Zgodnie z brzmieniem typowej umowy międzynarodowej miejscem zamieszkania (rezydencją) osoby fizycznej jest kraj w którym osoba ta posiada ośrodek interesów życiowych. W drugiej kolejności bada się długość pobytu w danym kraju, a dopiero w trzeciej kolejności o rezydencji decyduje obywatelstwo.
Jeżeli natomiast nie została zawarta umowa międzynarodowa z krajem Twojego pochodzenia to rezydencję podatkową ustalamy w poniższy sposób. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Jeżeli na stałe mieszkasz w Polsce z zamiarem stałego przebywania i tutaj znajduje się Twój ośrodek interesów życiowych (masz tutaj rodzinę, przyjaciół, pracujesz tutaj itp.) to zostaniesz przez polskie organy podatkowe potraktowany/potraktowana jako polski rezydent podlegający pod nieograniczony obowiązek podatkowy. To oznacza, że w Polsce – jako kraju Twojej rezydencji – rozliczasz zarówno przychody osiągnięty w Polsce jak i poza granicami.
Jeżeli natomiast Twój ośrodek interesów życiowych znajduje się w innym kraju to na gruncie prawa polskiego masz status nierezydenta, co oznacza, że w Polsce rozliczasz tylko te przychody które uzyskałeś na terenie Polski.
CZY MUSZĘ SKŁADAĆ ROCZNE ZEZNANIE PODATKOWE, JEŻELI NIE UZYSKAŁEM/ UZYSKAŁAM ŻADNEGO PRZYCHODU?
Co do zasady roczne zeznanie podatkowe musisz złożyć, jeżeli uzyskałeś w danym roku przychód. Należy podkreślić jednak, że niektóre przychody są ustawowo zwolnione od podatku. Zwolnienie takie wynikać musi wprost z treści ustawy i przysługuje z mocy prawa.
Nie masz więc obowiązku składania rocznego zeznania podatkowego jeżeli nie uzyskałeś żadnego przychodu w roku podatkowym albo też przychód był zwolniony od podatku. Przykładowo zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy PIT wolne od podatku są świadczenia otrzymane z pomocy społecznej i w tym zakresie nie ma obowiązku wykazywania przychodów zwolnionych od podatku w rocznym zeznaniu PIT.
A JEŻELI OTRZYMAŁEM(-ŁAM) DOCHÓD?
Masz natomiast obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego PIT jeżeli w Polsce uzyskałeś/uzyskałaś przychód z tytułu np. umowy o pracę czy umowy zlecenia. W takim wypadku po pierwsze powinnaś otrzymać informację PIT-11 od swojego pracodawcy/zleceniodawcy. Pamiętaj, że nawet jeżeli kwota Twoich zarobków mieści się w rocznej kwocie wolnej od podatku (30 000 zł) to i tak masz obowiązek złożenia zeznania rocznego z “zerowym” podatkiem. Informacja PIT-11 jest podstawą do rozliczenia rocznego poprzez deklaracje PIT-37.
W JAKIM TERMINIE MUSZĘ ZŁOŻYĆ ZEZNANIE PODATKOWE?
Pamiętaj, że termin na złożenie zeznania podatkowego rocznego upływa w dniu 30 kwietnia za rok poprzedni. Jednocześnie obecnie obowiązujące przepisy dają możliwość automatycznego rozliczenia się z urzędem skarbowym.
Zgodnie z art. 45cd ustawy PIT z dniem 15 lutego roku następującego po roku podatkowym organ podatkowy udostępnia podatnikowi, z wyjątkiem podatnika będącego przedsiębiorstwem w spadku, za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym zeznania podatkowe.
Akceptacja przez podatnika udostępnionego na koncie e-Urząd Skarbowy zeznania przed 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym oznacza złożenie odpowiednio zeznania lub informacji w dniu dokonania akceptacji. Natomiast w przypadku niedokonania akceptacji przed upływem terminu określonego na jego złożenie oznacza złożenie udostępnionego zeznania w ostatnim dniu tego terminu (automatyczna akceptacja).
Warto pamiętać, że dostęp do konta e-Urząd Skarbowy oraz możliwość automatycznego rozliczenia podatku mają podatnicy posiadający PESEL. Od 1 czerwca 2021 roku cudzoziemcy mogą wystąpić o nadanie PESEL do celów podatkowych. Jak wskazał jednak Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 30.03.2015r., nr ILPB1/415-1461/14-2/AG w przypadku podatników którzy nie mają NIP ani PESEL w przypadku złożenia deklaracji podatkowej należy w polu identyfikatora podatkowego podać ciąg cyfr: “9999999999” i będzie można zrobić to przez konto w e-Urząd Skarbowy.