Sprawa dotyczy obywatela Iranu, który trafił do detencji jako osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową. We wniosku skierowanym do Sądu Okręgowego w Olsztynie wskazujemy, że pobyt cudzoziemca w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców był bezprawny.
Mężczyzna do Polski uciekł z Iranu z powodu grożącej mu tam kary śmierci. Kilkanaście razy próbował złożyć wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej na pograniczu polsko-białoruskim deklarując ten zamiar Straży Granicznej, lecz za każdym razem był wydalany (poddawany pushbackowi) do Białorusi. Podczas ucieczki do Polski, cudzoziemiec uległ wypadkowi skacząc przez płot graniczny i łamiąc sobie rękę. Mimo to, został umieszczony w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców.
Zgodnie z obowiązującym prawem detencja jest środkiem ostatecznym. Umieszczenie osoby w strzeżonym ośrodku musi być uzasadnione np. koniecznością przeprowadzenia określonych czynności z udziałem cudzoziemca, takich jak m.in. ustalenie tożsamości. W przeciwnym wypadku detencja może być uznana za niesłuszną, co podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku, o którym pisaliśmy na naszej stronie.
Taka sytuacja miała miejsce w przypadku naszego klienta. Obywatel Iranu spędził w strzeżonym ośrodku łącznie 113 dni. W tym czasie, w trakcie trwania postępowania o udzielenie mu ochrony międzynarodowej nie przeprowadzono żadnych czynności dowodowych z jego udziałem. W szczególności nie odbyło się przesłuchanie dotyczące powodów ubiegania się o udzielenie ochrony międzynarodowej. Jednocześnie on sam w żaden sposób nie utrudniał postępowania.
Pobyt w strzeżonym ośrodku był dla mężczyzny bardzo dotkliwy nie tylko ze względu na jego stan zdrowia psychicznego związany z koniecznością ucieczki z Iranu, ale także ze względu na stan fizyczny. W związku ze złamaniem ręki, Irańczyk miał ograniczoną mobilność, problemy z niektórymi codziennymi czynnościami, a w ośrodku nie otrzymał wystarczającego wsparcia w tym zakresie.
We wniosku o zadośćuczynienie wskazujemy, że umieszczenie cudzoziemca w detencji było niezasadne, ponieważ nie służyło zebraniu wymaganego materiału dowodowego, ani ustaleniu innych istotnych dla sprawy faktów, a jednocześnie przyczyniło się do znaczącego pogorszenia jego stanu psychofizycznego.
Liczymy na to, że Sąd Okręgowy w Olsztynie zgodzi się z naszymi argumentami i przyzna cudzoziemcowi odpowiednie zadośćuczynienie.
Cudzoziemca reprezentują adw. Małgorzata Jaźwińska i r.pr. Zuzanna Kaciupska współpracujące z naszym stowarzyszeniem. Wsparcia prawnego cudzoziemcowi podczas pobytu w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców udzielała Aleksandra Pulchny.