Po sprawozdaniu przedstawiciele polskiego rządu i kluczowych instytucji odpowiadali na pytania członków i członkiń Komitetu. SIP przedłożył Komitetowi raport alternatywny, uzupełniający sprawozdanie przedłożone przez rząd. Poniżej odnosimy się do niektórych odpowiedzi delegacji na pytania Komitetu dotyczące migracji. Nagranie obrad Komitetu i wypowiedzi polskiej delegacji możecie obejrzeć tutaj.

>>> Ofiary tortur ubiegające się o ochronę międzynarodową mogą być zakwalifikowane do grupy osób wymagających szczególnego traktowania, a wówczas korzystają z dodatkowego wsparcia socjalnego, medycznego oraz proceduralnego w toku postępowania. Kwalifikacja do takiej grupy odbywa się w ramach wyspecjalizowanej pomocy medycznej zapewnianych w procedurze uchodźczej i nie wymaga powoływania biegłych specjalistów (1:11:00) Polska delegacja nie odpowiada wprost na pytanie Komitetu, które dotyczyło powoływania biegłych w celu ustalenia czy dany cudzoziemiec jest ofiarą tortur – na użytek postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej. Nie zaś w celu lepszego wsparcia cudzoziemca w toku procedury o udzielenie ochrony. Faktem jest, że Urząd ds. Cudzoziemców nie korzysta, co do zasady, z pomocy biegłych aby ustalić np. na podstawie ran czy blizn, czy wnioskodawca/czyni doświadczył/a tortur, co często utrudnia cudzoziemcom udowodnienie, że rzeczywiście doświadczyli przemocy w kraju pochodzenia. Niejednokrotnie cudzoziemcy trafiają do Polski z widocznymi jeszcze na ciele śladami doznanych tortur. To właśnie w takich przypadkach zarządzenie badania przez biegłego mogłoby pomóc w zdobyciu rzetelnych dowodów na doznaną przemoc.

>>> Polskie przepisy regulujące dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej  są zgodne z regulacjami prawa unijnego (1:12:55) Sprawa jest bardziej skomplikowana niż lakoniczne zapewnienia polskiej delegacji. Zgodnie z przepisami dyrektywy powrotowej (2008/115/WE), Polska ma obowiązek zapewnić dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej i reprezentacji osobom, wobec którym toczy się procedura powrotowa (art. 13 ust 4 dyrektywy). Polska zapewnia każdej osobie, której nie stać na opłacenie prawnika, nie tylko cudzoziemcom, pomoc prawną w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Na tym etapie nie jest natomiast już zbierany materiał dowodowy. Dyrektywa wymaga zapewnienia pomocy prawnej na etapie postępowania administracyjnego, w trakcie którego w praktyce decyduje się czy powrót cudzoziemca do kraju nie będzie naruszał jego praw człowieka.

 >>> Cudzoziemcy przed przyjęciem do ośrodka strzeżonego są rutynowo poddawani badaniom takim jak: EKG, RTG klatki piersiowej, badania laboratoryjne, w razie konieczności testy ciążowe (1:15:30) To prawda, niestety, nie dokonuje się identyfikacji pod kątem tego, czy cudzoziemiec jest ofiarą tortur, a tego właśnie dotyczyło pytanie Komitetu. Osoba, która przeszła tortury nie powinna być umieszczana w ośrodku strzeżonym, a w chwili obecnej nie ma żadnego mechanizmu, który by takim praktykom skutecznie zapobiegał. Wykonanie EKG czy testu ciążowego nie zapełni  tej systemowej luki.

>>> Polskie przepisy przewidujące umieszczenie dzieci w strzeżonym ośrodku są zgodne z prawem europejskim. Obowiązkiem sądu zawsze jest kierowanie się dobrem dziecka  (1:16:40) Rzeczywiście,  prawo nakłada na sąd obowiązek rozważenia dobra dziecka każdorazowo gdy podejmuje decyzję o umieszczenie dziecka w ośrodku strzeżonym. Niestety,  rzeczywistość jest inna. Niedawno opublikowane badanie przeprowadzone przez Wysokiego  Komisarza ds. Uchodźców  ONZ i Helsińską Fundację Praw Człowieka  pokazuje, że  w postanowieniach sądów niemal nie pojawia się refleksja nad dobrem dziecka, którego dotyczy decyzja. Przypomnieć też trzeba, iż choć prawo UE dopuszcza detencję dzieci w bardzo ograniczonym zakresie, Komitet Praw Dziecka  oraz wiele międzynarodowych instytucji stoi na stanowisku, że umieszczanie dzieci w ośrodkach zamkniętych w związku z ich statusem imigracyjnym nie jest nigdy zgodne z dobrem dziecka i powinno zostać zakazane.

>>> Zgodnie z polskimi  przepisami złożenie odwołania od decyzji negatywnej w postępowaniu o udzielenie ochrony międzynarodowej lub  w postępowaniu o zobowiązanie cudzoziemca do powrotu   automatycznie wstrzymuje wykonanie decyzji do momentu rozpatrzenia odwołania (1:18:35) Nie zawsze. Zgodnie z art. 315 ust. 5 ustawy o cudzoziemcach niektóre decyzje podlegają natychmiastowemu wykonaniu, nawet gdy cudzoziemiec złożył odwołanie. Ma to miejsce w przypadkach gdy istnieje prawdopodobieństwo ucieczki cudzoziemca lub wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.  

Udostępnij