Małoletnia Somalijka została zwolniona ze strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców po tym jak Straż Graniczna bazując wyłącznie na badaniach RTG umieściła ją w detencji. Wielokrotnie dochodzi do sytuacji, w której wiek małoletniego cudzoziemca lub cudzoziemki jest ustalany przez Straż Graniczną wyłącznie na podstawie RTG nadgarstka, którego wynik może zawierać błędy.
Na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 17 listopada 2023 r., sygn. V Kz 580/23, małoletnia klientka naszego stowarzyszenia – szesnastoletnia obywatelka Somalii, przebywająca w Polsce bez opieki osoby dorosłej, została zwolniona ze strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców.
Cudzoziemka konsekwentnie deklarowała wobec Straży Granicznej, że jest osobą małoletnią – zarówno przy zatrzymaniu, składaniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, jak również podczas przesłuchania przed Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Deklarowany przez nią wiek był jednak ignorowany, ze względu na ustalenie jej pełnoletności na podstawie badania RTG nadgarstka. Jako datę urodzenia niesłusznie przyjęto 01.01.2005 r. Cudzoziemka posiadała kopię aktu małżeństwa wydanego przez władzę Somalii, z której wynikało, że jest osoba niepełnoletnią. Wskazany dokument nie został jednak uwzględniony przy ustalaniu jej wieku.
Mimo iż cudzoziemka nie zgadzała się z tak ustalonym wiekiem, nie przysługiwały jej żadne środki prawne, aby go zakwestionować i odwołać się od ustalenia Straży Granicznej. W konsekwencji została umieszczona w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców.
Co istotne, obywatelka Somalii ubiegała się w Polsce o udzielenie ochrony międzynarodowej. Tymczasem, zgodnie z art. 88a ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osób małoletnich bez opieki, ubiegających się o ochronę międzynarodową, nie można umieszczać w detencji. Powinny one zostać skierowane do placówki opiekuńczo-wychowawczej.
Na skutek złożonego zażalenia na postanowienie o przedłużeniu pobytu cudzoziemki w strzeżonym ośrodku, Sąd Okręgowy w Radomiu uznał, że – mimo ustaleń Straży Granicznej poczynionych na podstawie RTG nadgarstka – z przedłożonej aktu małżeństwa wynika, iż cudzoziemka jest osobą małoletnią, a w takim stanie faktycznym i prawnym, zachodzi negatywna przesłanka stosowania środka detencyjnego w postaci pobytu w strzeżonym ośrodku.
Fakt, iż małoletnia cudzoziemka bez opieki została niesłusznie uznana za osobę dorosłą potwierdza, iż metoda ustalania wieku stosowana przez Straż Graniczną jest mało wiarygodna i nieprecyzyjna. Warto zaznaczyć, że cudzoziemka jako małoletnia bez opieki spędziła w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców ponad 4 miesiące, mimo tego, że nigdy nie powinna tam trafić.
Cudzoziemka była wspierana prawnie przez apl. adw. Kornelię Trubiłowicz oraz r. pr. Zuzannę Kaciupską z naszego stowarzyszenia.