Organ nie może odmówić przyznania indywidualnego programu integracji cudzoziemców na tej podstawie, że cudzoziemiec przed uzyskaniem statusu uchodźcy popełnił przestępstwo. Dopuszczalne jest wyłącznie uchylenie decyzji o przyznaniu indywidualnego programu integracyjnego, jeśli w jego trakcie cudzoziemiec popełnił umyślne przestępstwo.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie (SKO) o odmowie zmiany decyzji o nieprzyznaniu cudzoziemcowi indywidualnego programu integracji dla cudzoziemców z powodu jego karalności – nielegalnego przekroczenia granicy, do czego był zmuszony poszukując ochrony przed prześladowaniem (wyrok z 1 sierpnia 2013 r., sygn. akt IV SA/Wa 608/13).
Cudzoziemiec, N.R., uzyskał ochronę uzupełniającą w Polsce w 2009 r. W ustawowym terminie złożył wniosek o udzielenie mu pomocy w ramach indywidualnego programu integracji dla cudzoziemców (pomoc mająca na celu wspieranie procesu integracji cudzoziemców, którym nadano w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą). Organy odmówiły objęcia go tą formą pomocy integracyjnej powołując się na art. 95 ust. 4 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym odmawia się udzielania indywidualnego programu integracyjnego osobom prawomocnie skazanym za przestępstwo umyślne. Cudzoziemiec został skazany za nielegalne przekroczenie granicy. Organ II instancji oraz WSA w Warszawie nie uwzględnił skargi cudzoziemca (wyrok z 17 czerwca 2010 r., sygn. akt V SA/Wa 389/10).
W dniu 5 czerwca 2012 r., Pan N.R., wniósł o zmianę decyzji o odmowie przyznania mu indywidualnego programu integracyjnego powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 listopada 2011 r., sygn. akt II OSK 2292/10. W wyroku tym NSA uznał, że dopuszczalne jest wyłącznie uchylenie decyzji o przyznaniu indywidualnego programu integracyjnego, jeśli w jego trakcie cudzoziemiec popełnił umyślne przestępstwo. Przepis, na który powoływały się organy w sprawie Pana N.R. nie dopuszcza natomiast odmowy przyznania tego programu w związku z popełnieniem przestępstwa przed jego rozpoczęciem. W przypadku Pana N.R. wyrok skazujący w jego sprawie zapadł w 2008 r., a więc przed udzieleniem mu ochrony uzupełniającej i ubieganiem się o indywidualny program integracyjny. Cudzoziemiec zwracał uwagę, że za zmianą decyzji przemawia nie tylko jego słuszny interes (wsparcie procesu jego integracji ze społeczeństwem polskim), ale również interes społeczny, który wyraża się, m.in. w zagwarantowaniu równości wobec prawa wszystkich jego adresatów. SKO odmówiło zmiany swojej decyzji z 2009 r., powołując się na fakt utrzymania jej w mocy przez sąd administracyjny.
WSA w Warszawie przychyliło się do argumentacji cudzoziemca i uchyliło decyzje SKO w jego sprawie. Sąd orzekł, że „zmiana wykładni przepisów prawa stanowi podstawę rozważenia możliwości zmiany decyzji ostatecznej […] jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. […] nie ma wystarczających racji, aby przedkładać dalsze formalne obowiązywanie decyzji ostatecznej nad rozstrzygnięcie sprawy zgodne z prawem”. W ocenie sądu zmiana decyzji leży w interesie skarżącego i nie naruszałaby prawa.
Dzięki wyrokowi WSA w Warszawie cudzoziemcy, którym odmówiono udzielenia pomocy w ramach indywidualnego programu integracji z powodu ich wcześniejszego skazania (np. za popełnienie przestępstwa nielegalnego przekroczenia granicy), będą mogli skutecznie ubiegać się o zmianę wydanych w ich sprawach decyzji negatywnych i uzyskać dostęp do programu integracyjnego dla cudzoziemców.
Pan N.R. na etapie postępowania przed SKO oraz przed WSA w Warszawie wspierany był przez prawników Stowarzyszenia Interwencji Prawnej.