W maju 2023 r. koalicja organizacji pozarządowych PRAB (Protecting Rights at Borders), której jesteśmy członkami, opublikowała kolejny raport o sytuacji cudzoziemców próbujących przekroczyć granice UE w poszukiwaniu ochrony międzynarodowej i bezpieczeństwa. Wielu z nich spotyka się z praktyką pushbacków, tj. wydalania ich z terytorium państwa, do którego chcą wjechać, bez rozważenia ich indywidualnej sytuacji i potrzeb oraz pomimo ich błagań o ochronę. Raporty PRAB dokumentują praktykę pushbacków w ośmiu krajach: Białorusi, Bośni i Hercegowinie, Grecji, Litwie, Macedonii Północnej, Polsce, Serbii oraz we Włoszech. 

W odniesieniu do Polski, w najnowszych raporcie obejmującym okres od stycznia do kwietnia 2023 r. wskazano m.in., że: 

  1. Kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej trwa. Cudzoziemcy są regularnie zawracani do granicy państwa i zmuszani do powrotu do Białorusi, niezależnie od ich wieku, stanu zdrowia czy próśb o ochronę międzynarodową. Cudzoziemcy ci spotykają się z przemocą, nieludzkim i poniżającym traktowaniem ze strony zarówno przedstawicieli władz polskich jak i białoruskich. Ich telefony są niszczone, a rzeczy osobiste, w tym jedzenie, są zabierane, co wpływa znacząco na możliwość ich przetrwania w przygranicznym lesie po pushbacku. 
  2. Budowa muru na granicy polsko-białoruskiej wymusiła na cudzoziemcach przekraczanie granicy w bardziej niebezpieczny sposób: przepływając rzeki, przeprawiając się przez bagna, czy skacząc z muru. W raportowanym okresie znacząco wzrosła liczba ofiar śmiertelnych na granicy polsko-białoruskiej. Od sierpnia 2021 r.  do 24 maja 2023 r. co najmniej 45 osób straciło życie próbując przekroczyć tą granicę. 
  3. Od początku roku do końca kwietnia 2023 r. Straż Graniczna wydała 880 postanowień o opuszczeniu terytorium RP (na podstawie krytykowanego – także że przez polskie sądy – art. 303b ustawy o cudzoziemcach), a od stycznia do końca marca tego roku zarejestrowano 4582 zapobieżeń przekroczenia granicy polskiej wbrew przepisom (ta liczba uwzględnia m.in. przypadki, gdy zastosowano Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 sierpnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych, które umożliwia zawracanie cudzoziemców do granicy państwa bez wydania jakiejkolwiek decyzji i które już kilkakrotnie zostało uznane za niezgodne z prawem). 
  4. Od 7 kwietnia 2023 r. znacząco wzrosły kompetencje Straży Granicznej. Zostały jednocześnie ograniczone prawa cudzoziemców w ramach postępowania w sprawie zobowiązania do powrotu oraz w odniesieniu do detencji do celów migracyjnych.
  5. Komitet Praw Człowieka OZN wydał ostatnio opinię stwierdzającą naruszenie przez Polskę art. 7 i 13 w zw. z art 2(3) Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w związku z wielokrotną odmową przyjęcia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej na przejściu granicznym w Terespolu w 2017 r.   

Z najnowszym raportem PRAB można zapoznać się tu.

Informacja Danish Refugee Council o raporcie jest dostępna tu: Protecting Rights at Borders VI: What we do in the shadows | DRC Danish Refugee Council

Koalicja PRAB skupia następujące organizacje pozarządowe: Human Constanta (Białoruś); Danish Refugee Council (DRC) BiH (Bośnia i Hercegowina); Greek Council for Refugees (GCR) i DRC Greece (Grecja); Associazione per gli Studi Giuridici sull’Immigrazione (ASGI), Diaconia Valdese (DV) i DRC Italy (Włochy); Diversity Development Group i Sienos Grupé (Litwa); Macedonian Young Lawyers Association (MYLA) (Macedonia Północna); Stowarzyszenie Interwencji Prawnej (Polska); Humanitarian Center for Integration and Tolerance (HCIT) (Serbia); i DRC Brussels (Belgia). Więcej o koalicji PRAB dowiesz się tu: Protecting Rights at Borders (PRAB) – evidence of refugee and migrant pushbacks at EU borders | DRC Danish Refugee Council.

Udostępnij