Organ prowadzący sprawę z zakresu świadczeń rodzinnych ma obowiązek poinformować stronę o konieczności złożeniu dodatkowych dokumentów lub wniosków, aby zapewnić maksymalną ochronę jej interesów. W sprawach z zakresu pomocy społecznej trzeba przede wszystkim kierować się dobrem osób korzystających z takiej pomocy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie uchyliło w całości decyzję Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku rodzinnego oraz dodatków do tego zasiłku Cudzoziemce narodowości czeczeńskiej i jej czworgu dzieci (decyzja z 17 sierpnia 2007 r., nr KOC/3510/Op/07).

Cudzoziemka ze swoimi dziećmi przyjechała z Czeczenii uciekając przed skutkami konfliktu zbrojnego, jaki się tam toczy. Jej mąż zaginął w Czeczenii podczas wojny. W Polsce cudzoziemka wraz z dziećmi złożyła wniosek o przyznanie statusu uchodźcy. W 2006 r. uzyskała w ochronę w postaci zgody na pobyt tolerowany.

Na początku 2007 r. cudzoziemka złożyła wniosek do Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Białołęka o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego na czworo dzieci oraz dodatków do tego zasiłku. Organ I instancji odmówił jej świadczenia. Uznał, że brak jest pełnej dokumentacji potwierdzającej dochód współmałżonka oraz czas zamieszkiwania na terytorium Polski wraz z mężem i dziećmi.

Cudzoziemka wniosła odwołanie od wskazanej decyzji. Wskazywała w nim na trudną sytuację uchodźców w zakresie możliwości udowodnienia zdarzeń, które miały miejsce w ich kraju pochodzenia, w tym możliwości udokumentowania losów męża. Zarzucono także organowi, że nie przeprowadził postępowania dowodowego w zakresie sytuacji materialnej rodziny, gdy okazało się, że ze względu na zaginięcie męża cudzoziemki nie ma ona możliwości przedstawienia zaświadczenia o jego dochodach. To na organie administracyjnym ciąży bowiem obowiązek podjęcia wszelkich kroków w celu zebrania pełnego materiału dowodowego. Na poparcie takiego twierdzenia w uzasadnieniu przytoczono fragment wyroku WSA w Warszawie z 12 czerwca 2006 r. sygn. akt I SA/Wa 766/06, zgodnie z którym organ prowadzący sprawę z zakresu świadczeń rodzinnych ma obowiązek poinformować stronę o konieczności złożeniu dodatkowych dokumentów lub wniosków, „tak by zapewnić jej maksymalną ochronę interesów.” Sąd przypomniał, że w sprawach z zakresu pomocy społecznej „trzeba przede wszystkim kierować się dobrem osób korzystających z takiej pomocy.”

SKO w Warszawie podzielił zarzuty znajdujące w odwołaniu. Zwrócił uwagę, iż skoro organ I instancji nie dysponował dowodem w postaci zaświadczenia o wysokości zarobków męża cudzoziemki, czy też czasem jego zamieszkiwania na terytorium Polski, winien był przeprowadzić inne dowody w celu ustalenia, w jakiej sytuacji znajduje się rodzina cudzoziemki. Według SKO w Warszawie zaniechanie przez organ administracji podjęcia czynności procesowych zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza w sytuacji, gdy strona powołuje się na określone i ważne dla niej okoliczności, jest uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego, skutkującym wadliwość decyzji.

Cudzoziemka była wspierana przez prawników Stowarzyszenia Interwencji Prawnej.

Udostępnij