W ocenie Stowarzyszenia Interwencji Prawnej Polska nie wypełniła zobowiązań wynikających z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/85/WE z dnia 1 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia minimalnych norm dotyczących procedur nadawania i cofania statusu uchodźcy w Państwach Członkowskich oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających.
Do chwili obecnej, mimo iż terminy transpozycji obu dyrektyw minęły, w krajowym porządku prawnym nie pojawiły się uregulowania gwarantujące cudzoziemcom w procedurze uchodźczej oraz powrotowej dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej.
Organizacje pozarządowe świadczące w chwili obecnej bezpłatną pomoc prawną dla cudzoziemców, pozyskują w tym celu środki finansowe z Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców oraz Europejskiego Funduszu Powrotu Imigrantów, co prowadzi do uzależnienia organizacji – a tym samym uzależnienia dostępu do pomocy prawnej – od środków unijnych (których ciągłość pozostawia wiele do życzenia – działania w ramach nowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji mają rozpocząć się prawdopodobnie najwcześniej dopiero w III kwartale roku).
Dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej niestety wciąż jest spychany przez państwo na margines.